We kennen allemaal wel 1 iemand of een hele groep vrienden of mensen die helemaal verslaaft en vergroeit zijn met hun smartphone. Als je ermee op cafe zit moet die om de 5 minuten even een social site checken. Of een foto trekken van je gerecht voor je het naar binnen werkt. Meestal een van de 4 groten: Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat. Je hebt er nog een reeks kleineren maar dat valt buiten de scope van mijn post. En ja ook ik worstel met dit probleem. Om het uur snel even fb checken of ineens een binge doen en het komende kwartier niets anders doen dan hersenloos scrollen en liken(volgens sommige onderzoeken doen we dit -in erge gevallen- gemiddeld 2,617 per dag). Al heb ik dat wel al stevig beperkt. Maar hoe komt dit?
Iets doet ons regelmatig terug keren. Tot voor kort was dit te wijten aan de term FOMO, Fear Of Missing Out.
Wat is FOMO? Het is de angst om bepaalde dingen te missen als je niet meer op sociale media(en facebook in het bijzonder) zit. Je denkt dat je heel wat mist, dat het leven aan je voorbij raast zonder te checken. De ironie is dat net het omgekeerde gebeurd. Maar dat beseft men pas later. En volgens een recent onderzoek veroorzaakt dit zelfs stress. Men ging kijken naar de onmiddellijke korte termijns effecten van een totale stop op facebook gebruik. Mensen werden getest op cortisol niveaus(een van de stresshormonen, naast adrenaline) en op algemeen welbehagen, stemming en eenzaamheid. Maar dit was slechts getest op een week na de FB-stop. Dus naar alle waarschijnlijkheid kan je na 2 of 3 weken wel een positief effect noteren. Waarom 3 weken? Omdat dit overeen komt met de periode van afkicken.
Maar wat impliceert dit? En hoe krijgen de bedrijven en de app makers ons zover? Een paar onthullingen in het najaar van 2017 hebben veel duidelijk gemaakt. De Aandachts Economie. Dit is dé basis waar silicon valley op draait. Je zo te triggeren & manipuleren dat je zoveel mogelijk en zo lang mogelijk hun app gebruikt. Het is een echte industrie geworden. We liken, sharen, tweeten, retweeten, snappen, pinnen, streaken & followen wat af op een dag. Wat zit er hier nu achter? Elk van deze acties is een mini dosis geluk. Elk van deze acties triggert een kleine dosis van dopamine, het hormoon waar je een goed gevoel van krijgt. Ook likes, re-tweets, pins en followers krijgen, creëren hetzelfde effect. Zodanig zelfs dat zowat elke actie die je bij een sociale site/app kan uitvoeren hierop gericht is. Je voelt je heel even goed maar dat effect is zeer kortstondig, waardoor je dat meer wilt. Voordat je het weet zit je in een zelfversterkende lus en een verslaving is geboren. Designers, product managers en programmeurs vergelijken het zelfs regelrecht met echte drugs zoals heroine.